Life in Malawi
Door: Sonja
Blijf op de hoogte en volg Sonja
14 Oktober 2016 | Malawi, Ekwendeni
Ik ga een poging wagen om af en toe iets te schrijven, maar he dat zei ik de vorige keer ook en echt succesvol was dat niet. Toen ik afgelopen februari afscheid nam van Malawi wist ik stiekem al dat dit niet voorgoed zou zijn en in m'n fotoboek schreef ik 'Malawi tot ziens!'. Maar jeetje wie had ooit kunnen denken dat ik 7 à 8 maanden later al in het vliegtuig zou zitten om opnieuw de uitdaging aan te gaan? Ik niet. Vele mensen hebben me gevraagd waarom ik weer terug ga naar Malawi. Vele antwoorden zijn er te bedenken maar heel eerlijk, ja het was ook een stukje gemakzucht want ik wist dat ik terug kon komen en praktisch gezien was het dus een stuk minder geregel. Aan de andere kant is teruggaan naar een land wat de vorige keer zo geweldig was ook een valkuil. De verwachtingen zijn hoog en ik heb gemerkt dat ik die een beetje moet loslaten, want het is niet meer zoals de vorige keer wat zowel positieve als negatieve kanten heeft.
Ik ben nu ruim 2 weken in Malawi en vanaf het moment dat ik de eerste stap op Malawiaanse bodem zette voelde het weer vertrouwd en normaal om terug te zijn. Bij aankomst kom je in een wereld van chaos en tegelijkertijd rust, want haast is er nooit in Malawi. 1,5 uur later loop je het vliegveld uit met een 75 USD kostend plakplaatje in je paspoort. Welcome back. De eerste week bestond vooral uit uitrusten en het ontmoeten van oude bekenden, waaronder een Malawiaanse arts met wie ik heb samengewerkt en die nu in Lilongwe werkt. Hij heeft me een rondleiding gegeven in het kamuzu central hospital, een van de grootste ziekenhuizen van Malawi en tevens een referral ziekenhuis wat betekent dat alle moeilijke cases, ook vanuit het noorden, hier naartoe verwezen worden. Vooral vanwege dit laatste had ik hoge verwachtingen en dus was het extra schokkend om te zien dat ook hier patiënten wegens ruimtegebrek buiten op de gang liggen en de matrassen van ellende uit elkaar vallen. Toch was het goed om eens een ander ziekenhuis te zien en ondanks bovenstaande hebben ze een stuk meer middelen dan dat ik gewend was in Ekwendeni Mission Hospital. Op zondag werd het tijd om naar m'n thuisbasis terug te gaan. Een 5 uur durende comfortabele busrit werd iets anders toen bleek dat er geen zitplaats meer beschikbaar was - terwijl ik toch echt een dag van te voren een ticket had gekocht. Gelukkig zijn er altijd lieve Malawiaanse mensen die een tas aanbieden om op te zitten in het gangpad waardoor het een stuk draaglijker werd. Toen ik 's avonds dan eindelijk in Ekwendeni aankwam stond de Malawiaanse arts me al op te wachten om de sleutel van het huis te overhandigen. Behalve het slot, water en elektriciteit, oh en de koelkast, werkte alles! Gelukkig mocht ik wel een emmer met water lenen om me in ieder geval te kunnen wassen. Oh en geloof me, na twee weken kan ik me een douche nauwelijks meer herinneren en is het de normaalste zaak van de wereld om dagelijks een ton met water te vullen zodat je in ieder geval kan koken (áls er stroom is natuurlijk, dat is ook een dingetje) en niet met oranje zand voeten het bed in hoeft.
De dag na aankomst ben ik gelijk begonnen in het ziekenhuis en (letterlijk) met open armen ontvangen. Tijdens de morning devotion vertelde dr. Chihana enthousiast dat ik, nu ik klaar was met mijn studie, voor 3 maanden vrijwilligers werk kwam doen, bijjjna goed haha. Heb nog meerdere malen moeten uitleggen dat ik toch echt maar 6 weken blijf, nog steeds studeer en nee ik echt geen keizersnede kan doen. Met de drie befaamde handklappen werd ik vervolgens welkom geheten in het ziekenhuis. Het was fijn om zoveel bekende gezichten te zien en ik kon zo weer aan de slag in de bekende female ward! M'n favoriete nurse Maggie werkte er gelukkig nog steeds en zij heeft me inmiddels helemaal opgenomen in haar gezin, bestaande uit oma, broer, dochters, zoons, kleinzoon en neefje, allemaal wonende in een huisje bestaande uit twee slaapkamers, een woonkamer en een washokje/wc. Bijna dagelijks ga ik met Maggie mee om bij haar uitgebreid te lunchen met nsima, chicken, beef of ei en mpiru (bladgroente). Uithongeren zal ik hier in ieder geval niet en het is fijn om een moeder figuur en tegelijkertijd een vriendin te hebben. Toen mij vorige week bij Bible study werd gevraagd wat het meest belangrijke in m'n leven is antwoordde ik dat dat op dit moment - sorry familie en vrienden, hou nog steeds van jullie en jullie zijn nog steeds heel belangrijk voor me - de vriendelijkheid, gastvrijheid en toegankelijkheid van alle (onbekende) mensen is die ik steeds weer ontmoet. Zonder dit alles zou ik mn verblijf hier waarschijnlijk mentaal niet overleven. Zoals ik al eerder noemde kom je Ekwendeni binnen met verwachtingen, vergelijk je het met 'de vorige keer' en hoop je dit weer te herbeleven, maar alle Mzungu's zijn weg (ben de enige blanke in het ziekenhuis en een van de weinigen in Ekwendeni itself) waardoor je meer en meer op jezelf aangewezen bent. Tot nu toe is het echter geen negatief iets en kom je makkelijker in contact met locals, leer je meer van de cultuur kennen en stiekem ook van jezelf. Maargoed genoeg verstandige praat, terug naar het ziekenhuis. Ik sta op female ward en dat betekent dat alles wat er maar mis kan zijn met een vrouw hier ligt. Vrouwen met vaginaal bloedverlies in de zwangerschap, een astma aanval, hartfalen, slokdarmkanker, een simpele buikgriep, anemie zonder bekende oorzaak, tuberculose en vooral heel veel sepsis patiënten (iedereen met koorts zonder duidelijke oorzaak noemen ze hier een sepsis). Er wordt hier vooral veel met antibiotica gesmeten en het blijft frustrerend als je in een file kijkt van een patiënt met diarree en overgeven en er is gestart met IV antibiotica. Geen wonder dat antibiotica regelmatig out of stock is en dagelijks kamp ik met het innerlijke dilemma of ik het gestarte beleid van iemand zomaar kan veranderen. De afgelopen 2 weken wordt het elke dag steeds een beetje drukker, wat goed is voor het ziekenhuis aangezien het heel erg strugglet met inkomsten. Oh en voor diegene die me hebben gesponsord: de eerste voorraad aan medicijnen, enkele bloeddruk- en saturatiemeters zijn al dankbaar in gebruik! Daarnaast komen er meer malaria cases binnen, terwijl het regenseizoen nog geen eens begonnen is.
Dagelijks begin ik na de ochtend overdracht met de ward round. Hoewel ik iedereen in het dorp nu redelijk soepel kan groeten in Tumbuka - de lokale taal - kan ik geen normaal gesprek voeren en ben ik dus afhankelijk van nurses die alles voor me vertalen. Dit maakt het doen van een anamnese soms erg lastig en aangezien dit, samen met het lichamelijk onderzoek, het belangrijkste diagnosticum is hoop je maar dat je de belangrijkste klachten hebt mee gekregen. Doordat ik afhankelijk ben van een nurse, die soms of opeens nergens te vinden is of ongeïnteresseerd op een telefoon 'belangrijke dingen' aan het regelen is, kost de ward round flink wat tijd. Voordat ik klaar ben op de afdeling is het vaak al laat in de ochtend en doe ik nog snel een rondje over de afdelingen om te controleren of iedereen gezien is of dat er een patiënt gezien moet worden voordat ik met lunchpauze ga. Zo kom ik ook op de kinderafdeling, waar ik op een dag een 2 maanden oude baby zag met koorts, difficulties in breathing, een lage saturatie en een cyanotisch (blauw) voetje. Het kwam erop neer dat hij niet reageerde op enkele vorm van behandeling en ik nam me voor thuis wat meer informatie te gaan zoeken naar mogelijke oorzaken. Die dag was het me totaal ontschoten en de volgende dag hoorde ik dat het kindje was overleden. 'Had ik maar eerder bij hem gaan kijken...' is iets wat door me heen ging, hadden we dit kunnen voorkomen? Dit zijn moeilijke dingen. Afgelopen week is mijn eerste patiënt overleden, een vrouw van in de 70 jaar met vermoedelijk slokdarmkanker. Niet in staat tot eten en drinken, uiteindelijk verslechterd na waarschijnlijk een aspiratiepneumonie, nog ruim een week in leven gehouden met sondevoeding en zuurstof. Het is moeilijk uit te leggen aan familie. Een Engels sprekend familielid kwam regelmatig naar me toe met de vraag wat er aan de hand is, wat we kunnen doen, wat er gaat gebeuren. 'Ze is heel ziek, we vermoeden kanker waardoor ze niet meer kan eten en drinken, zonder sondevoeding zal ze overlijden. Er is niets wat we kunnen doen behalve hopen en bidden' stamelde ik maar. Hij waardeerde en bedankte me voor m'n tijd, m'n antwoord en het goede zorgen voor haar, maar toch voelde het niet bevredigend en hoewel het waar was dat we niks konden doen en het er al dagen aan zat te komen kwam er een brok in m'n keel bij het horen dat ze was overleden.
's Middags kom ik thuis en is het heerlijk om even buiten de ziekenhuissfeer te stappen en met een kop koffie of thee te genieten van het uitzicht. Een boek lezen, een armbandje knopen, tekenen of toch nog even wat studeren. In de avonden naar mzungu dinner, Bible study of gewoon even niks doen. Het plan was om regelmatig te gaan hardlopen of heuvels te beklimmen, maar dit zit er voorlopig even niet in aangezien ik vorig weekend m'n teen heb gebroken bij iets te fanatiek volleyballen op het strand. Oeps. Overigens heerlijk om even te ontsnappen uit het village life en te relaxen aan het meer, andere backpackers te ontmoeten en verhalen uit te wisselen. Aan de andere kant kan ik juist enorm kan genieten van het zien van het dagelijkse leven. Gisteren was ik in Mzuzu aan het eind van de middag/begin van de avond, spitsuur van de dag op de markt. Het liefst ging ik even op in de menigte, maar samen met een albino was ik de enige blanke waardoor ik nogal opviel. Ik ben aan de kant van de weg gaan zitten en heb zo gedurende een half uur in stilte het spektakel aanschouwd. Het zijn de kleine dingen die Malawi bijzonder maken.
Applaus voor de mensen die het tot het eind hebben weten te redden, tot snel lieve mensen xxxx
-
14 Oktober 2016 - 17:32
Renger:
Mooi eerste verhaal Sonja. Het is heftig wat je al meemaakt daar maar ik heb bijzonder veel bewondering voor wat je daar doet en ik besef me weer meer hoe vreselijk goed we het in Nederland hebben -
14 Oktober 2016 - 23:57
Anka Henry:
Lieve Sonja,
Ik heb je verhaal met veel plezier gelezen!
Nog een leerzame tijd en ik kijk uit naar je volgende berichtjes.
Liefs, Anka -
15 Oktober 2016 - 11:55
Patricia Markus:
fantastisch en ontroerend Sonja. in een adem gelezen. hooo dat Angela nog vaak deze berichten stuur. Het gaat je goed Sonja. -
15 Oktober 2016 - 16:13
Helma Hoogendoorn:
Weer mooi geschreven Son. Wat maak je toch veel mee.,bijzonder allemaal
Het ga je goed,we zijn trots op je ❤️❤️❤️
-
16 Oktober 2016 - 21:45
Pons Verheul:
Dag Sonja,
Heel indrukwekkend verslag van je ervaringen en ook boeiend om te lezen. Ik vind het dapper en heb er bewondering voor! En voor een tweede keer lijkt me helemaal niet gemakzuchtig. Heel sterk dat je weer gaat.
Sterkte en geniet er ook van, Pons -
22 Oktober 2016 - 23:19
Jolanda De Ridder:
Beste sonja, ik ben een collega van je moeder mooi geschreven een hele ervaring het zou niks voor mij zijn zo ver van huis maar ieder zijn vak daarom heb ik bewondering voor jou veel sterkte en geniet er ook een beetje van -
14 November 2016 - 16:17
Maria Versteeg:
hallo sonja.
je kent mij wel niet.
maar ik ben een collega van je moeder.
wat een prachtig verslag van jou belevenissen daar in het verre Malawi.
Ik bewonder je dat je dit toch maar doet.
Veel werkplezier en geniet er ook van.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley